Makrolid grubu antibiyotikler nelerdir ve nasıl etki eder?

Makrosiklik lakton yapısına sahip bu geniş spektrumlu antibiyotikler, bakteri ribozomlarındaki protein sentezini inhibe ederek etki gösterir. Eritromin, klaritromisin ve azitromisin gibi temsilcileri, solunum yolu enfeksiyonlarından atipik pnömonilere kadar geniş bir klinik kullanım alanına sahiptir.

19 Kasım 2025

Makrolid Grubu Antibiyotikler ve Etki Mekanizmaları


Makrolid Grubu Antibiyotiklerin Tanımı ve Örnekleri


Makrolid antibiyotikler, makrosiklik lakton halkası yapısına sahip geniş spektrumlu antibiyotiklerdir. Gram-pozitif bakterilere karşı özellikle etkili olmakla birlikte, bazı Gram-negatif bakterilere, atipik patojenlere ve spiroketlere karşı da etkilidirler.

Başlıca makrolid antibiyotikler:
  • Eritromisin (ilk keşfedilen makrolid)
  • Klaritromisin
  • Azitromisin
  • Roksitromisin
  • Telitromisin (ketolid sınıfı)

Makrolidlerin Etki Mekanizması


Makrolid antibiyotikler bakteriyel protein sentezini inhibe ederek etki gösterirler. Bu etki mekanizmasını şu şekilde detaylandırabiliriz:
  • Bakteriyel ribozomun 50S alt birimine bağlanırlar
  • Peptidil transferaz aktivitesini engelleyerek protein sentezini bloke ederler
  • Translokasyon aşamasını inhibe ederler
  • Erken peptide zincir terminasyonuna neden olurlar

Farmakolojik Özellikleri

Makrolid antibiyotiklerin önemli farmakolojik özellikleri:
  • Dokularda ve hücrelerde yüksek konsantrasyonlara ulaşabilirler
  • Yarı ömürleri uzundur (özellikle azitromisin)
  • Post-antibiyotik etki gösterirler
  • Bakteriyostatik etki gösterirler, yüksek konsantrasyonlarda bakterisidal olabilirler

Klinik Kullanım Alanları

Makrolid antibiyotikler şu durumlarda yaygın olarak kullanılır:
  • Solunum yolu enfeksiyonları (pnömoni, bronşit, sinüzit)
  • Cilt ve yumuşak doku enfeksiyonları
  • Atipik pnömoni etkenleri (Mycoplasma, Chlamydia, Legionella)
  • Boğmaca (pertussis) tedavisi
  • Helicobacter pylori eradikasyonu
  • Mycobacterium avium kompleks enfeksiyonları

Yan Etkiler ve Kontrendikasyonlar

Makrolid antibiyotiklerin önemli yan etkileri:
  • Gastrointestinal yan etkiler (bulantı, kusma, diyare)
  • Kardiyak aritmi riski (QT uzaması)
  • İlaç etkileşimleri (özellikle CYP3A4 inhibitörü olarak)
  • Karaciğer toksisitesi
  • İşitme kaybı (yüksek dozlarda)

Makrolid antibiyotikler, özellikle penisilin alerjisi olan hastalarda alternatif tedavi seçeneği olarak önemli bir yere sahiptir ve bakteriyel protein sentezini hedef alan benzersiz etki mekanizmalarıyla antibiyotik tedavi repertuvarında kritik rol oynamaktadırlar.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Güncel
Antibiyotik Zehirlenmesi Belirtileri ve Tedavisi
Antibiyotik Zehirlenmesi Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Antibiyotik Bitkiler Nelerdir?
Antibiyotik Bitkiler Nelerdir?
;