Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde kullanılan ve insan sağlığı açısından büyük önem taşıyan ilaçlardır. Bu ilaçlar, bakterilerin çoğalmasını engelleyerek veya onları öldürerek etki gösterirler. Antibiyotikler, etki spektrumlarına göre dar spektrumlu ve geniş spektrumlu olarak ikiye ayrılır.

Dar spektrumlu antibiyotikler, belirli sayıda bakteri türüne karşı etkilidir. Hastalığın etkeni olan bakteri tespit edildiğinde, tedavi bu antibiyotiklerle yapılır. Bu tür antibiyotiklerin avantajı, yararlı bakterilere zarar vermeme eğiliminde olmalarıdır.

Geniş spektrumlu antibiyotikler, birçok bakteri türüne karşı etkilidir. Hastalığın etkeni belirlenemediğinde, tedavi bu antibiyotiklerle yapılır. Ancak, bu antibiyotikler yararlı bakterileri de öldürme eğiliminde oldukları için bazı dezavantajlara sahiptir.

Sülfonamidler, bakterilerin metabolizmasında önemli bir rol oynayan para-aminobenzoik asidin (PABA) kullanımını engelleyerek bakteriostatik etki gösterirler. Bu antibiyotikler, PABA sentezi yapabilen ve folik asit sentezinde ara metabolitleri kullanan bakterilere karşı etkilidir.

Penisilinler, 6-aminopenisillanik asit yapısına sahip geniş spektrumlu antibiyotiklerdir. Bu ilaçlar, bakterilerin hücre duvarı sentezini inhibe ederek ve hücre duvarında hasara yol açan enzimleri aktive ederek bakterisid etki gösterirler. Özellikle gram pozitif bakterilere karşı etkilidirler.

Sefalosporinler, bakterinin hücre duvarı biyosentezini inhibe eden bakterisid antibiyotiklerdir. Gram pozitif ve gram negatif bakterilere karşı geniş spektrumlu etki gösterirler.

Tetrasiklinler, bakterilerde protein sentezini bloke eden bakterisid antibiyotiklerdir. Gram pozitif ve gram negatif bakteriler, leptospira, spiroket, rikettsia ve bazı protozoer enfeksiyonlarında etkilidirler.

Streptomisin, düşük dozda bakteriostatik, yüksek dozda ise bakterisid etki gösterir. Bu antibiyotik, tüberküloz tedavisinde önemli bir yere sahiptir.

Gentamisin, gram negatif bakterilere karşı etkilidir ve diğer antibiyotiklere dirençli bakterilere karşı kullanılır.

Kanamisin, düşük dozda bakteriostatik, yüksek dozda ise bakterisid etki gösterir. Gram negatif bakterilere karşı etkilidir.

Kloramfenikol, gram negatif bakterilere, rikettsia ve bazı spiroketlere karşı etkilidir. Bakteriostatik etki gösterir.

Eritromisin, gram pozitif koklara ve bazı gram negatif bakterilere karşı etkilidir. Düşük dozda bakteriostatik, yüksek dozda bakterisid etki gösterir.

Linkomisin ve Klindamisin, yüksek dozda bakterisid, normal dozda ise bakteriostatik etki gösterirler. Gram negatif koklara, anaeroblara ve bazı mikoplazmalara karşı etkilidirler.

Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde vazgeçilmez ilaçlardır. Farklı mekanizmalarla etki gösteren bu ilaçlar, bakterilerin çoğalmasını engelleyerek veya onları öldürerek hastalıkların tedavisinde önemli rol oynarlar. Ancak, antibiyotiklerin bilinçsiz kullanımı direnç gelişimine yol açabileceği için dikkatli kullanılmalıdır.